Asırlar boyu farklı uygarlıkların uğradığı önemli bir konuma sahip olan Kars ili hakkında neler biliyorsunuz? Örneğin bu efsanevi güzellikteki şehrin en eski Türkçe il adını taşıdığını biliyor muydunuz? Doğu Anadolu’nun kuzeydoğusunda yer alan Kars, ilk anda sahip olduğu kültürel miras ile de dikkat çeken özel bir şehirdir. Doğal yaşam alanları ile tarihi mekanların iç içe geçtiği bu kentte ziyaret edeceğiniz birçok farklı nokta bulunmaktadır. Her mevsim farklı güzelliklere sahip olan Kars, farklı kültürler, farklı tarihler ve inançlara ev sahipliği yapmıştır.
Bu özel şehre yapacağınız ziyarette; Urartular, İskitler, Selçuklular, Gürcüler, Moğollar, Osmanlı İmparatorluğu’nun izlerini takip edebilirsiniz. Tüm bu medeniyetlere ait çok değerli miraslarını yakından inceleyebilirsiniz. Kars şehir merkezindeki özel eserler, farklı inançların sembolü olarak karşınıza çıkarken, yakın çevrede ise çok daha özel detaylar sizi bekler. Doğa ve tarihin iç içe geçtiği bu güzel şehri daha yakından tanımak, tarihine şahitlik etmek için gezi rotanızı oluşturmak için takviminizde en uygun zamanı tespit edebilirsiniz. Kars’ı tüm detayları ile tanımak, tarihine ortak olmak için özel bir plan oluşturabilirsiniz. Bu özel gezi planında sizi kendine hayran bırakacak, Kars’ın Tarihi Yerleri ve Doğal Güzellikleri hakkında önemli bazı bilgilere bu içerikten erişebilirsiniz. İşte Kars geziniz için farklı ziyaret noktaları...
Kars Kalesi
Kars ilinin simgesi olan Kars Kalesi, şehre tepeden bakmak isteyenler için muhteşem bir manzara sunuyor. Şehrin kuzeyindeki tepede yer alan Kars Kalesi, 1152 yılında Saltuklular döneminde inşa edilmiş. Bazalt taşından yapılmış olan bu tarihi kalenin üç farklı kapısı bulunuyor. Kars gezinizde mutlaka yer vermeniz gereken bu kalede bir fincan kahve eşliğinde şehrin nefis manzarasının tadını çıkartabilir, kalenin içindeki savaş kalıntıları ve askeri koğuşları inceleyerek tarihe şahitlik edebilirsiniz.
12 Havariler Kilisesi
Kars gezinizde, Kars Kalesi’nin güney eteklerine inerek, Kaleiçi Mahallesi’ne ulaştığınızda karşınıza bu kez 12 Havariler Kilisesi çıkar. Farklı kültürlerin, tarihlerin mirasını bugünlere taşıyan Kars ilinde, bir Ermeni Kilisesi olarak inşa edilen ve ziyaretçilerini bekleyen bu tarihi yapı “Doğu’nun Ayasofyası” olarak isimlendirilir. Bugün camii olarak kullanılan yapı, Kümbet Camii olarak isimlendirilmektedir. Ağrı Dağı’nın eteklerinden çıkartılan volkanik taşların kullanıldığı mimarisi ile 12 Havariler Kilisesi, ismini dış duvarlarında yer alan Hz. İsa’nın 12 Havarisine ait kabartma figürlerden almıştır.
Kars Müzesi
Kars’ı ziyaret ederek tarihi mirası biraz daha yakından incelemek isterseniz belki de ilk adresiniz Kars Müzesi olmalı. Arkeolojik, etnografik ve görülmeye değer taş eserlerin sergilendiği müze, 1981 yılından bu yana ziyaretçilerine Kars’ın tarihi değerlerini anlatıyor. İlin özel konumunu anlatan Müze Kafkasya ve Anadolu bağlantısı hakkındaki detayları ziyaretçilere sergiliyor. Bu müze, şehre geldiğinizde mutlaka ziyaret etmeniz gereken özel bir adrestir. Roma Dönemi eserlerinden, Eski Tunç Çağı’na, Osmanlı Dönemi’ne ait eserlerden, Selçuklu Dönemi eserlerine kadar farklı tarihlere ait değerlere bu müzeden erişebilirsiniz.
Kafkas Cephesi Harp Tarihi Müzesi
Birinci Dünya Savaşı’nın önemli cephelerinden biri olan ve Osmanlı İmparatorluğu ile Rus İmparatorluğu Kafkas Ordusu’nu karşı karşıya getiren Kafkas Cephesi’ne ait izler, Kafkas Cephesi Harp Tarihi Müzesi sınırlarında koruma altına alınmış. Tarihi daha yakından hissetmek, çocuklarınıza bu özel mirası tanıtmak isterseniz şehirdeki bir diğer ziyaret noktanız da mutlaka bu müze olmalı. Müzede yer alan Savaş Enstalasyonu Odası, Sarıkamış Şehitleri’ne ithafen yapılan Şehitler Yolu, Tarihi Belgelik ziyaretiniz sırasında görmeniz gereken noktalardan yalnızca bazıları. Kafkas Cephesi Harp Tarihi Müzesi’nde ayrıca yakın tarihimize yönelik Mustafa Kemal Atatürk başta olmak üzere, diğer efsane komutanların izlerini de görmeniz mümkün.
Tarihi Taş Köprü
Kars ziyaretinizi tarihi bir şölene çeviren müzelerin ardından, mimari eserler de gezi rotanıza yön verecek diğer ayrıntılar arasında yer almalı. Bu mimari eserlerden biri de Tarihi Taş Köprü olmalı. III. Murat’ın emri ile Kars Çayı üzerine yaptırılan 54 metre uzunluğundaki bu köprü, tarihi süreç içerisinde hasar alsa da yeniden yapılarak günümüze kadar ulaşmış nadir eserlerden biridir. Siz de Kars gezinizde Tarihi Taş Köprü üzerinde küçük bir molaya mutlaka yer vermelisiniz.
Mazlum Oğlu Hamamı
Her bir köşesinde farklı bir hikâye farklı bir efsane yaşatan bu şehirde ziyaret edeceğiniz önemli eserlerden biri de Mazlum Oğlu Hamamı olmalı. Namık Kemal’i, Aleksandr Puşkin’i misafir eden bu hamam, yine III. Murad döneminde Osmanlı mimarisinin önemli özelliklerini sembolize ederek inşa edilmiş. O döneme ait izleri yakından göreceğiniz bu hamamda yarasa kanadı ve yıldız figürlerinin yer aldığı sanatsal detayları inceleyebilir, hemen yakınından geçen Kars Çayı’na kulak verebilirsiniz.
Topçuoğlu Hamamı
Tarihi hamamları ile dikkat çeken Kars’ta ziyaret edebileceğiniz bir diğer meşhur hamam ise Topçuoğlu Hamamı. Osmanlı mimarisine ait karakteristik özellikleri taşıyan bu yapı, 17. Yüzyıl başlarında inşa edilmiş. Burayı ziyaret ettiğinizde, Topçuoğlu Hamamı içerisindeki eşsiz niş süslemeler ilk etapta dikkatinizi çekecektir. Cehennemlik, soğukluk, yıkanma ve halvet bölümleri ile bu hamam dönemin gündelik yaşamına dair önemli detayları yakalanmanızı da sağlar.
İlbeyioğlu Hamamı
Kars’ta yer alan bir diğer hamam ise bazı kaynaklarda Muradiye Hamamı olarak da tanıtılan İlbeyioğlu Hamamı’dır. Bugün halen kullanılmakta olan İlbeyioğlu Hamamı’nı ziyaret ederek, tarihi izler eşliğinde farklı bir deneyim yaşayabilirsiniz. 18. Yüzyıl mimarisine ait özellikleri keşfedebileceğiniz bu eserde yer alan kabartma ve süslemeler sizi tarihte kısa bir yolculuğa çıkartabilir.
Evliya Camii
Hamam, müze ve köprülerinin yanı sıra Kars camilerini de mutlaka seyahat noktalarınız arasına katmalısınız. Bugün halen ibadete açık olan Evliya Camii, avlusunda yer alan türbeden dolayı bu ismi almıştır. Eski adı Murat-ı Salih Camii olan bu eser, 1579 yılında yapılmıştır. Kars’ın tarihine şahitlik eden bu camii Safevî İstilası esnasında yıkılsa da yeniden inşa edilmiş ve bugüne kadar ulaşmayı başarmıştır.
Kars Fethiye Camii
Görünümü ile masallardan bir sahneyi size sunan Kars Fethiye Camii, Baltık Mimari tarzıyla ziyaretçilerini kendine hayran bırakan bir diğer eserdir. Kars’ın Ortakapı Mahallesinde yer alan bu eser, Ruslar tarafından 19. Yüzyıl sonlarında inşa edilmiş. 1985 yılından bu yana camii olarak kullanılan bu eser, Kars ziyaretinizde mutlaka uğramanız ve eşsiz fotoğraflarla ölümsüzleştirmeniz gereken bir noktadır.
Ebü'l Hasan Harakani Türbesi
Her yıl yüzlerce kişinin ziyaret ettiği Ebü'l Hasan Harakani Türbesi, Anadolu’da İslam’ın yayılmasına öncülük eden isimlerden biri olan Ebü'l Hasan Harakani’nin türbesidir. Özellikle Ramazan ayında manevi dünyanıza huzur katacak ziyaret noktalarından biri olarak dikkat çekmektedir. Evliya Camii Külliyesi içerisinde yer alan bu türbenin etrafında ayrıca tarihin önemli isimlerinin yer aldığı 21 adet mezar daha bulunmaktadır.
Gazi Ahmet Muhtar Paşa Konağı
Kısa birkaç güne sığdıramayacağınız Kars gezinizde, ziyaret etmeniz gereken önemli duraklardan biri de Gazi Ahmet Muhtar Paşa Konağı. Tüm tarihi dokuyu ruhunuzda hissedeceğiniz bu konak, Osmanlı sivil mimarisinin özel bir örneği olarak öne çıkmaktadır. 19. yüzyıl başlarında yapılmış olan konak; sadeliği, zarif çizgileri ve ahşap süslemeleri ile sizi kendisine hayran bırakacak.
Beylerbeyi Sarayı
Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden bir diğeri de Kars’taki Beylerbeyi Sarayı’dır. Kars Kalesi’nin eteklerinde yer alan bu tarihi eser, zamana karşı direnerek ayakta kalmayı başarmış güçlü bir mimariyi de temsil eder. Kars ziyaretinizde, Kars Kalesi’nden şehri izledikten sonra, Beylerbeyi Sarayı’nı ziyaret ederek şehrin tarihi dokusunu daha derinden hissedebilirsiniz. 1579 yılında Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırılan Beylerbeyi Sarayı, Kars’ın binlerce yıllık tarihine şahitlik etmenize yardımcı olacak önemli eserlerden biri olarak mutlaka gezi listenizde yer almalı.
Çıldır Gölü
Kars ile Ardahan arasında yer alan bu tatlı su gölü, özellikle kışın masalsı bir güzellikle sizi karşılar. Van Gölü’nün ardından bölgenin en büyük ikinci gölü olan Çıldır Gölü, volkanik özellikler taşır. Kışın atlı kızak turu yapabileceğiniz gölde ayrıca, Arpaçay Kütük Ev’i de görmeniz gereken hazineler arasında mutlaka yer almalı. Unutulmaz bir konaklama deneyimi yaşamanız için butik otel olarak hizmet veren bu kütük evde restoran da bulunmaktadır. Çıldır Gölü’nün büyülü manzarasını Arpaçay Çanaksu Kültür Evi’nden doyasıya izleyebilirsiniz.
Sarıkamış Katerina Av Köşkü (Sarıkamış)
Tarihte önemli bir yere de sahip olan Kars’ın Sarıkamış ilçesi, bölgeye yapacağınız ziyarette özel zaman ayırmanız gereken yerlerden bir diğeri. Rus hakimiyeti dönemindeki izleri taşıyan ilçede, 1896 yılında yapılmış olan Sarıkamış Katerina Av Köşkü farklı görünümü ve doğal güzellikler içindeki konumu ile özel bir yapı olarak öne çıkmaktadır. Köşk, Rus Çarı II. Nikola tarafından yaptırılmıştır. Baltık mimarisinin önemli özelliklerini sembolize eden Av Köşkü üç farklı bölümden oluşmaktadır. Sarıkamış’ın ormanları arasında bir hazine olarak sizi bekleyen Katerina Av Köşkü’nü Kars ziyaretinizde mutlaka görmelisiniz.
Sarıkamış Kütük Ev
Kars’ta tarihi ve doğal güzelliklerin yanı sıra modern zamanların da temsil edildiği, size konforlu konaklama ve kayak yapma imkânı sunan tesisler de bulunmaktadır. Sarıkamış Kütük Ev özellikle kışın kayak severler için özel bir adres olarak ziyaret edilmektedir. Sarıçam ormanları arasında yer alan bu kütük ev, bulunduğu coğrafyanın özelliklerine göre tasarlanmıştır. 2017 yılında hizmete açılan Sarıkamış Kütük Ev’de Kars mutfağının özel lezzetlerini tadabileceğiniz 80 kişilik bir de restoran bulunmaktadır. Sarıkamış Bayraktepe Kayak Merkezi’nde bulunan bu kütük ev, orman havası içinde tüm doğal güzellikleri gözlemleyebileceğiniz güzel bir mekân olarak size hizmet sunmaya hazır.
Camuşlu Köyü Duvar Yazıtları
Tarihte çok eski dönemlere bir yolculuk yapmak ve o dönemlerin günlük yaşamına dair izleri takip etmek isterseniz Kars’ın Kağızman ilçesinde yer alan Kötek Belediyesi Camuşlu Köyü’nü ziyaret edebilirsiniz. Görenlerin hayran kaldığı Camuşlu Köyü Duvar Yazıtları, Aladağ’ın yamaçlarındaki Camuşlu Köyü’ne her yıl yüzlerce ziyaretçi çekmektedir. Üst Paleolotik Çağlardan kalan bu yazıtlar, Tunç Çağı’nı temsil eden avlanma araçlarını, çanak-çömlekleri göstermektedir. Bazalt yapılı dik bir kayanın üzerindeki bu yazıtlar Kars ziyaretinizde tarihe şahitlik etmenizi sağlayacak önemli ipuçları olarak değerlendirilebilir.
Susuz Şelalesi
Özellikle ilkbaharda kar sularının erimesiyle daha da coşkun akan Susuz Şelalesi, Kars-Ardahan yolu üzerinde sizi karşılar. 75 metrelik bir düşüşe sahip olan bu şelale bölge halkı tarafından Uçan Su olarak da adlandırılmaktadır. Tarihi kalıntılar ve eserler kadar coğrafi özellikleri, doğal güzellikleri ile dikkat çeken Kars’ta Susuz Şelalesi’ni mutlaka görmelisiniz. Susuz Şelalesi’nin hemen yanı başında yer alan 24 farklı kuş çeşidine ev sahipliği yapan vadi ise bu doğal güzelliği tamamlayan ayrı bir ortamı deneyimlemenizi sağlar.
Ani Antik Kenti / Ani Ören Yeri / Ani Harabeleri
Sadece Türkiye’den değil, dünyadan da yüzlerce insanın her yıl ziyaret ettiği Ani Antik Kenti, Kars ilinin en özel ziyaret noktalarından biridir. Kars’ın güneydoğusunda yer alan Ani Ören Yeri, Demir Çağı’ndan bugüne ulaşan önemli yaşam alanlarından birisidir. Ani Harabeleri, içinde her biri birbirinden değerli çok sayıda tarihi kalıntı bulunmaktadır. Tarih boyu farklı kültürlerin yaşam sürdüğü bu alan, sahip olduğu stratejik konumu dolayısıyla siyasi, ekonomik ve kültürel anlamda çok büyük öneme sahiptir. Tarih kitaplarında okuduğunuz bu Antik Kenti Kars ziyaretinizde mutlaka ziyaret etmeli, Orta Çağ mimarisini çok özel detaylarla yansıtan her bir kalıntıyı dikkatle incelemelisiniz.
Ani Katedrali / Büyük Katedral / Meryem Ana Kilisesi
Ani Antik Kenti içinde yer alan ve kentin en büyük katedrali olan Ani Katedrali, Büyük Katedral veya Meryem Ana Kilisesi olarak da bilinmektedir. Orta çağ Ermeni mimarisinin önemli özelliklerini yansıtan bu katedralin Meryem Ana’ya adandığı tarihi kaynaklarda yer almaktadır. 1001 yılında tamamlanan bu eser, 1319 depreminde hasar alsa da bugün bile görenleri kendisine hayran bırakacak mimari bir güzelliğe sahiptir. Ani Antik Kenti ziyaretinizde ilk uğramanız gereken yerlerden biri olması gereken Ani Katedrali’nde bölgeye ait kırmızı, siyah renkli volkanik özellikli küf kesme taşların kullanıldığını görebilirsiniz.
Menuçehr Camii
Antik Kent içinde yer alan ve ziyaret etmeniz gereken bir diğer eser de ilk Türk Camisi olarak da bilinen Menuçehr Camii’dir. Bu eser ayrıca UNESO Dünya Mirası listesinde, Ani Antik Kenti ile beraber yer almaktadır. Renkli geometrik taşlarla bezeli tavanı, sekizgen minaresi ile bu eserin batı duvarında ise üç farklı dilin (Ermenice, Gürcüce ve Farsça) kullanıldığı duvar yazıtları yer almaktadır. Farklı dönemlerin farklı kültürlerin buluştuğu Kars’ta Ani Antik Kenti ziyaretiniz içerisinde mutlaka Menuçehr Camii’ni de ziyaret ederek tarihin farklı anlarını solumalısınız.
St. Gregory Kilisesi / Abughamrents Kilisesi / Polatoğlu Kilisesi
Bir güne sığdırmanızın mümkün olamayacağı Ani Antik Kenti ziyaretinizdeki bir durağınız Abughamrents Kilisesi veya Polatoğlu Kilisesi olarak da bilinen St. Gregory Kilisesi olmalıdır. Dönemin ticari ve dini merkezlerinden biri olan bu Antik Kent’te yer alan St. Gregory Kilisesi, ilk kiliselerden biri olarak bilinmektedir. Ayakta kalan özel mimari eserlerden biri olan St. Gregory Kilisesi, özel bir konuma sahiptir. Bu özel konumu sayesinde şehirden uzak bir noktadan dahi görülebilmektedir.
Tigran Honents Kilisesi
Bir Gürcü Kilisesi olan Tigran Honents Kilisesi de UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan önemli bir kalıntıdır. 1215 yılında Ani şehrinde bir tüccar olan Tigran Honents tarafından yapılan bu kilisede de yine dönemin özel mimari detaylarını görebilirsiniz. Dış görünüşü itibari ile katedrale benzeyen bir mimari yapıya sahip olsa da bu kilise, daha küçük bir ölçeğe sahiptir. Döneme özgü mimari çizgileri ile bu eser, Orta çağ dönemine ait diğer yapılarla benzer özelliklere sahiptir. Ani Antik Kenti ziyaretiniz sırasında tarihte bir yolculuk yapmanıza yardımcı olacak bu eserin iç cephesindeki freskleri de mutlaka incelemelisiniz.
Selçuklu Kervansarayı
Ani Antik Kenti içerisinde yol alırken kentin merkezinde sizi bu kez Selçuklu Kervansarayı karşılar. Kentin ana caddesinde yer alan bu eser, adından da anlayabileceğiniz gibi Selçuklu mimarisinin özelliklerini taşır. İpekyolu’nda yer alan önemli merkezlerden biri olan Ani Kenti içinde bu kervansaray da özel bir konuma ve öneme sahiptir. Dönemin ticari güzergahında yer alan Selçuklu Kervansarayını ziyaret ettiğinizde, Taç kapısında yer alan özel detaylar mutlaka dikkatinizi çekecektir.
Ani Şehir Surları
Yedi giriş kapısına sahip olan Ani Şehir Surları, Ani şehrini koruma görevi üstlendiği gibi aynı zamanda tahıl deposu olarak da kullanılmıştır. Antik Kentte yer alan birçok eserde bulunan iç ve dış cephelere ait motifler Ani Şehir Surlarında da dikkatinizi çekecektir. Çini süslemeler, rölyefler ve kabartmalarla bu surlar, dönemin mimari özelliklerini çok özel bir şekilde yansıtma görevini de üstlenmiştir. Bulunduğu arazinin yapısına göre inşa edilen bu surlar 19 metre yüksekliğine kadar ulaşmaktadır. Ani Antik Kenti ziyaretinizde bu surların şehri üçgen biçimiyle kuşattığını görebilirsiniz. Vadinin konumunu yansıtan bu surlar, iç içe geçen duvar yapıları, dışarıdaki hendekleri ile zaman karşı ayakta kalmayı başarmıştır.
Genç Kızlar Kilisesi
Silindirik mimarisi, çadır görünümlü kubbesi ile Genç Kızlar Kilisesi, Ani Ören Yeri’ne yapacağınız ziyarette kervan yolunun girişinde sizi karşılar. Doğal bir koruma alanı içerisinde yer alan bu kilise, Türkiye-Ermenistan sınırında bulunur. Ören Yerindeki diğer mimari yapılarla birlikte mutlaka ziyaret etmeniz gereken bu kilisenin dış cephesindeki süslemeler ilk anda dikkatinizi çekecek özelliktedir. Bu kiliseye ulaşmak için Arpaçay Nehri vadisinin batı yakasını takip etmeniz gerekir. Türkiye Ermenistan sınırını da ayıran bu nehir sizi Ani Antik Kenti’ndeki Genç Kızlar Kilisesi’ne ulaştıracaktır.
Aziz Prkich Kilisesi / Halaskar Kilisesi
Bölgede Kutsal Kurtarıcı Kilisesi ve Halaskar Kilisesi olarak da bilinen Aziz Prkich Kilisesi, daire planlı bir zemine sahiptir. İlerleyen zamanda yarısı yıkılan Aziz Prkich (Halaskar) Kilisesi daha sonra Atabekler tarafından yeniden inşa edilmiştir. Ani Ören Yeri’nin güney doğusunda bulunan bu kilise, yıllara meydan okuyan duruşu ile dikkatinizi çekecek, diğer bir özel ziyaret noktasıdır. Katedrale yakın bir konumda bulunan Aziz Prkich (Halaskar) Kilisesi, ilk olarak M.S. 1035 yılında inşa edilmiştir.
Ebü'l Muhammeran Camii
Ani Harabeleri’nin keşfedilmesi gereken mekanlarından bir diğeri de Ebü’l Muammeran Camii’dir. 1917’de tamamen yıkılan bu camii günümüze kadar ulaşan yapısı ile bile ziyaret edilmeye değer bir güzelliktedir. Yıkık minaresi ile Ani Kentinde yer alan bu eserin kitabesinde ticaret kervanlarına yönelik kurallara yer almaktadır. Ayakta kalan kısımları ile dönemin taş işçiliğini en güzel örnekleri ile sunan bu eseri de mutlaka gezi rehberinize dahil etmelisiniz.
Küçük Hamam
Ani Antik Kenti’nde yer alan ve 1990-1991 yıllarındaki arkeolojik kazılarla ortaya çıkartılan Küçük Hamam, Selçuklu Dönemi’ne ait önemli diğer eserlerden biridir. Sivri kemerli kapı girişleri, tonoz kemerlerle örülen eyvanları ile Küçük Hamam, döneminin tüm mimari özelliklerini sergileyen önemli bir tarihi yapı olarak karşınıza çıkar. Ani Antik Kenti ziyaretinizi tamamlarken, bu eseri de mutlaka görmeli, Selçuklu Dönemi’nin özel mimari dokusunu hissetmelisiniz.
Kars’ta Gezilecek Yerler
Tüm bu özel mekanları ziyaret ettikten sonra rotanızı biraz daha genişletebilir, bölgeyi, bölgedeki özel tarihi daha yakından tanımak isteyebilirsiniz. Şehir merkezinde yer alan tarihi mekanların, müzelerin yanı sıra Kars ilinin ilçeleri de farklı ziyaret noktaları ile keşfedilmeye değer güzellikte. UNESCO Dünya Mirası Listesinde yer alan Ani Antik Kenti başta olmak üzere, yakın çevredeki av köşkleri, doğa harikası şelaleler, kiliseler her biri farklı hikayelerle gezi rotanıza renk katabilir. Kars ziyaretinizde özel notlar alacağınız listenizde mutlaka yakın çevreye de yer vermeli ve şimdi sıralayacağımız bu ziyaret noktalarını da planlarınıza dahil etmelisiniz.
Yorumlar
Kalan Karakter: